MÝMARLAR ODASI BASIN AÇIKLAMASI:

PLANLI ALANLAR ÝMAR YÖNETMELÝÐÝ DÜZENLEMELERÝNDE YARGI KARARLARINA UYULMALIDIR

17 Temmuz 2019

Ýmar Yönetmeliklerinin amacý; saðlýklý, planlý, güvenli kentleþme ve nitelikli mimari eserler ile yüksek standartlý yapýlaþma ve yaþam kalitesi yüksek kentsel yaþam alanlarý oluþturmaktýr. Bu anlamda, baþta meslek kuruluþlarý olmak üzere, kentleþme, planlama ve yapýlaþma alanýnda ilgili bütün kesimlerin görüþ ve önerilerinin alýndýðý bir hazýrlýk süreci olmasý beklenir. Oysa þu an yürürlükte bulunan Yönetmelik yayýmlandýðý 2017 yýlýndan beri tam beþ defa deðiþikliðe uðramýþtýr. 

Meslek Odalarýnýn görüþleri ve yargý kararlarý dikkate alýnmamýþtýr!

3194 sayýlý Ýmar Kanunu ve 1 sayýlý Cumhurbaþkanlýðý Teþkilatý Hakkýnda Cumhurbaþkanlýðý Kararnamesinde  Çevre ve Þehircilik Bakanlýðýna verilen görev ve yetkilerle hazýrlanarak 03.07.2017 tarihli ve 30113 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan “Planlý Alanlar Ýmar Yönetmeliði”nde yürürlüðe gireceði 01.10.2017 tarihinden önce 30.09.2017’de ilk deðiþiklik yapýlmýþtýr. Yayýmlanan Yönetmelikte meslek odalarýnýn görüþlerinin dikkate alýnmadýðý ve yargý kararýna uygun olmayan düzenlemelere yer verildiði görüldüðünden, Mimarlar Odasý ve diðer Odalar tarafýndan davalar açýlmýþtýr. Gelinen aþamada, yapýlan yargýlama sonucunda, Yönetmeliðin bir kýsým düzenlemeleri hukuka aykýrý bulunarak yürütmenin durdurulmasý kararý verilmiþtir.

Yapýlaþma koþullarý, yeþil alanlarýn korunmasý ve telif haklarýyla ilgili hukuka aykýrýlýklar tespit edilmiþtir!

Hukuka aykýrý bulunan ve yürütmenin durdurulmasý kararý verilen düzenlemeler arasýnda özellikle ruhsat eki projelerdeki emsal ve inþaat alaný hesaplamalarýný, kazý izni ve konut kullanýmýna ile ticaret alaný olarak ayrýlan mekansal alanlardaki kullaným kapsamlarýný doðrudan ilgilendiren düzenlemeler bulunmaktadýr.

Karardaki diðer önemli hususlardan biri de zaten sýnýrlý yüzölçümüne sahip park alanlarý, piknik ve eðlence alanlarý gibi kamusal alanlarýn altýnda yapýlmasý planlanan otoparklara iliþkin verilen yürütmeyi durdurma kararýdýr. Parklar, piknik ve eðlence alanlarý kentin nefes almasýný saðlayan, sosyal ve kültürel açýdan büyük katkýlar saðlayan kent bileþenleridir. Bu anlamda altýnda otopark yapýlacak bu alanlarýn üzerinde, mevcut aðaç dokusunun korunmasýnýn mümkün olmayacaðý; yeþil alanlarýn orantýsýz bir þekilde daralmasý ve asil fonksiyonundan uzaklaþmasý sonucunu doðuracaðý; park, meydan gibi kamusal alanlarýn betonlaþtýrýlmasýndan kaçýnýlmasý gerektiði yargý kararý ile bir kez daha vurgulanmýþtýr.

Ayrýca yine söz konusu yargý kararýyla telif haklarýnýn devrine iliþkin sözleþme yapýlmamasý halinde haklarýn yok sayýlmasýnýn önünü açan yönetmelik düzenlemesi, hukuka aykýrý bulunarak, yürütmesi durdurulmuþtur.

Bakanlýk yaklaþýk beþ aydýr kararlarýn gereklerini yerine getirmemektedir!

Söz konusu hukuka aykýrýlýklar mahkeme kararlarý ile de tespit edilmiþ olmasýna raðmen, Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý yaklaþýk beþ aydýr kararlarýn gereklerini yerine getirmek bir yana, ilgili idarelere gönderdiði yazýlarda mahkeme kararlarýna aykýrý uygulama ve kararlarýn önünü açan görüþler iletmektedir. Bakanlýðýn süreci saðlýklý iþletebilmek adýna hiçbir önlem almamasý meslektaþlarýmýzý, yapý sektöründe yer alan kurumlarý ve vatandaþlarý maðdur etmiþtir.

Yargý kararlarýna uyulmalýdýr!

Ýdareler yargý kararlarýna uymak zorundadýr. Belediyeler kendi düzenleme ve iþlemleri ile eþitsiz, haksýz rekabete yol açacak uygulamalar yapmamalý; Bakanlýk da bunlarý önleyecek önlemleri almalýdýr. Özellikle Planlý Alanlar Ýmar Yönetmeliðine aykýrý düzenlemeler içermemesi gereken Büyükþehir Ýmar Yönetmeliklerinin benzer düzenlemelerinin de mahkeme kararlarýndaki gerekçeler dikkat alýnarak bir an önce iptali ve uygulamasýnýn durdurulmasý gerekmektedir.

Saðlýklý kentleþme için meslek odalarýyla iþbirliði kurulmalýdýr!

Sürecin içindeki aktörlerden biri olmamýza raðmen, diyalog çabalarýmýza yanýt vermeyen Bakanlýða hatýrlatmak isteriz: Hukuka aykýrý bulunan düzenlemelerin uygulamasýnýn durdurulmasý ve verilen kararlarýn sonucu boþluk doðuruyor ve uygulama belirsizliklerine yol açýyor ise yargý kararlarýnýn gerekçesi gözetilerek düzenleme yapýlmasý, yapý ruhsat iþlemlerini yürüten idarelere iþlemleri yönlendirici ve açýklayýcý bilgilendirmelerle hukuka aykýrý uygulamalarýn önlenmesi hem uygulama karýþýklýðýnýn önüne geçilmesi hem de “hukuka saygýlý idare” ilkesi bakýmýndan önem arz etmektedir.

Bu kapsamda Çevre ve Þehircilik Bakanlýðýný göreve ve yasal zorunluluklara uymaya davet ediyor ve ilgili idarelerin yargý kararlarý uyarýnca gerekli iþlem ve kararlarý almasý için sürecin takipçisi olacaðýmýzý kamuoyuna saygýyla duyuruyoruz.

TMMOB MÝMARLAR ODASI

Planlý Alanlar Yönetmeliði (durdurulan maddeler) için týklayýnýz.